Wot jantara hač do Wyludda: Mortwych lěta 2024

By běchu olympiski dobyćerjo, swětowi mištrojo, sportowi starojo abo funkcionarojo. Němska nowinska agentura dopomina na kónclětne wotličenje na tych, kotřiž su 2024 zemrěli.

Kay Bernstein (8. septembra 1980 - 16. januar 2024):

Kay Bernstein změni pola Herthy BSC městno fanoweje křiwki na hłownu tribunu. Zo bu w lěću 2022 woprawdźe za prezidenta koparskeho druheho ligista woleny, bě tež kleskaca plista za towarstwowy establishment Berlinjanow. 

Jantar wali so z połnej paru do nadawka. Nic jenož ze swojej wšudźe přitomnej Hertha-treningowej kapu, ale tež ze swojim wotewrjenym wašnjom. K tomu jewješe so wón jako kritikar wurostkow moderneje kopańcy. Jemu so poradźi a jeho podpěraćelam, naladu wo towarstwo jasnje polěpšić. Mjez fanami a mustwom nasta zwjazk, kotryž tež njewustrašnosće wutra.

Joachim Franke (30.03.1940 - 19.03.2024):

Won sčini Claudia Pechstein k jednej z najwuspěšnišich spěšnoběharkow swěta: Joachim Franke. Jako wón 19. měrca w hladarni w Bernauwje pola Berlina zemrě, bě mjeztym 53 lět stara Pjech njetróštny. «Wón bě za mnje prosće wšitko. Je mje formowało, k swětowemu starej sčinił. Mam so jemu wšitko dźakować. Měj so derje, trenarjo. Njech ći njebjesa rjany plusk přihotuje. RIP», rjekny pjećkróćna olympiska dobyćerka, kotraž bě 16 lět dołho z Frankami hromadźe dźěłała.

Do swojeje karjery jako trenar spěšnosmykanja bě Franke lodohokejist pola Dynama Běła Woda. Z wuběrom NDR doby wón 1966 EM-bronzu. Za swoje wukony při spěchowanju sportoweho dorosta spožči so jemu Zwjazkowy zasłužbny křiž. 2007 bě so dołholětny trenar wuspěcha na wuměnk rozžohnował. 

Gisela Birkemeyer-Köhler (22.12.1931 - 26.03.2024):

Bywša Hürdensprint-swětowa rekorderka Gisela Birkemeyer-Köhler bě jenož hišće najmjenje znate. 26. měrca bě rodźena Durinčanka w starobje 92 lět w swojej domiznje Berlin zemrěła. Na Olympiskich lětnich hrach 1956 bě wona pod swojim holčim mjenom Köhler Silber wjace hač 80 m zadźěwkow dobyła, štyri lěta pozdźišo wotewza wona w Romje bronzu. 

40-króćna NDRska mišterka běžeše 1960 w Lipsku přez 80 metrow zadźěwkow jako prěnja žona swěta 10,5 sekundow. Nimo toho docpě wona z NDRskej staflu wjacore swětowe rekordy. 1959 bě wona sportowča lěta w NDR. 1957 woženi so Köhler ze swojim trenarjom Horstom Birkemeyerom, po swojej karjerje skutkowaše jako dorostowa trenarka pola SC Dynamo Berlin.

Siegfried Kirschen (13.10 1943 - 19.04.2024):

Er bě jedyn z najznaćišich koparskich sudnikow NDR: Siegfried Kirschen. Wón sćělesnjeny swětowy klasowy niwow, nawjedowaše mjez 1972 a 1991 251 hrow w NDRskej wyšej lize a płaćeše tam jako absolutna awtorita. Wot 1979 słušeše k wunowjenemu kruhej Fifa-sudnikow. Jako młody hrajer bě pola SC Motor Karl-Marx-město torstrašny prawniski wonkowny. Ćežke zranjenje nuzowaše jeho k přetorhnjenju jeho aktiwneje karjery, wón bu sudnik.

Kirschen přińdźe 1986 a 1990 na dwěmaj swětowymaj mišterstwomaj k zasadźenju, hdźež stajnje dwě partiji nawjedowaše. Po swojej sudnikowej karjerje sta so wučer a psychologa funkcionar, bě wot 1990 do 2018 prezident Koparskeho zwjazka Braniborska. Nimo toho bě wón sudnik-coach w zwjazkowej lize kaž tež mjezynarodny sudnik.

Manfred Wolke (14.01. 1943 - 29.05. 2024):

Mit Manfred Wolke zemrě 29. meje čłowjek, kotryž bě jako sportowc a trenar wuspěšny. Jako swětowy wahar zdoby sej mjez druhim 1968 w Mexiku City Olympia-Gold. Sławna bu mróčel wosebje jako trenar Henryja Maski, kotrehož wón 1988 w Seoulu k olympiskemu dobyćerjej w srjedźnej waze a po tym k swětowemu mištrej (połćežka) činješe - a to pola amaterow kaž tež pozdźišo pola profijow. K mróčelowym pjasćowarjam słušeštaj tež olympiski dobyćer złotych medaljow Rudi Fink a ćežkowahar Axel Schulz. 

«Někotři sportowcy, kotřiž jako přerěznje płaćachu, su so mjez nim z mjezynarodnje wuspěšnymi pjasćowarjemi stali», měnješe maska. «Wězo dyrbi to sportowc sam činić, ale Manfred Wolke bě přewodnik, kiž jim móžnosće pokaza a žadanja staji, kotrež njebychu najskerje hewak zwoprawdźili.»

Bernd Bauchspieß (10.10. 1939 - 22.10. 2024):

Was Gerd Müller za FC Bayersku bě, bě Bernd Bauchspieß za chemiju Lipsk. Wot wšitkich jenož «Spießer» wołany nadběhowar postajowaše pola leutzscherow dobu. Žadyn druhi chemikar njedoclowaše hdy telko znatosće kaž něhdyši narodny hrajer NDR, kiž bě 120 zetkarjow w 264 NDRskich wyšich ligach docpěł. Rodźeny Zeitzer Bauchspieß běše ekscelentny technikar při bulu a zjednoći kaž žadyn druhi Druhotniše počinki, bojowy duch a dwubojowy twjerdu, z wulkej porciju hrajkow.

Překwapjacy mišterski titul NDR z BSG chemiju 1964 bě mzda za krute dźěło samopomjenowanych wuběranych, kotřiž 1966 tež hišće FDGB-pokalne dobyće wotewzachu. Trójce bě brjušny kiješk torschützenk NDRskeje wyšeje ligi. Daloko přez rentnarsku starobu won jako ortopeda dźěłacy brjušny kijej zdoby sej 1964 w Tokiju z wuběrom olympia bronzowu medalju.

Michael Hübner (08.04. 1959 - 12.11. 2024):

Oberschenkel tak tołsto kaž někotrežkuli wyše ćěło běchu markowe znamjo Michaela Hübnera. Byrnjež jemu wobdźělenje na olympia-wobdźělenju w jeho karjerje zapowědźene wostało, ličeše sprinter w 1990tych lětach k najwuspěšnišim železniskim jězdźerjam swěta. Po přewróće swjećeše Sachsa tři WM-titule w Keirinje (1990 do 1992), dwě w sprinće (1990 a 1992) a jedyn w teamowym sprinće (1995). K tomu přidruži so WM-titul jako amater w sprintu (1986). W poslednim lěće swojeje karjery zdoby sej w teamowym sprjedźe poboku swojeho wuskeho přećela Jensa Fiedlera WM-slěbra a němski mišterski titul.

Hübner zakónči swoju karjeru 1997. Hač do 2022 fungowaše Kamjeničan jako sportowy nawoda železniskeho mustwa Theed Projekt Cycling (prjedy team Erdgas), k kotrejž słušachu wulkosće kaž Kristina Vogel, Maximilian Levy, Lea Sophie Friedrich kaž tež jeho syn Sascha Hübner. «Wón je sprintowa legenda. Wón, Lutz Heßlich a Jens Fiedler běchu ći, kotřiž su sprint w Němskej wulce činili», rjekny Olympiasiegerin Kristina Vogel po wozjewjenju smjerće Hübnera.

Ilke Wyludda (28.03.1969 - 01.12.2024):

Ty bywšu treningowu koleginu Silke Renk njemóžeše zažnu smjerć Ilki Wyludda hrabnyć. «Ilke měješe hižo zahe po swojej karjerje ze strowotniskimi problemami wojować. Kóždy raz je wona při tym do kački hrabnyła. Cyła němska mjetarska wosada žaruje. Wona bě stajnje wojowarka, je pak swój posledni bój bohužel přezahe zhubiła», praji Renk, po tym zo bě diskuswurf-olympiska dobyćerka wot 1996 z jenož 55 lětami zemrěła.

W Lipsku rodźena Wyludda započa w młodych lětach z lochkoatletiku a nachwata na juniorowych europskich mišterstwach 1985 titul w diskusijnym mjetanju a slěbru w kulostorku. Pozdźišo koncentrowaše so jenož hišće na škleńcu a postajowaše wot 1989 swětowy kónčk sobu. Tak nachwata 1990 a 1994 EM-titul, bu 1991 a 1995 WM-dwaj.

Po swojej karjerje sta so diplomowa sportowa wučerka za terapijowu rehabilitaciju a sport za zbrašenych fyzioterapeutka ze swójskej praksu, studowaše pozdźišo medicinu a dźěłaše jako anestetistka. Po přez bakterielnu skulojtu zawinowanej amputaciji praweho podkolena 2010 započa wona z paralympiskim sportom, startowaše 2012 pola paralympics a bu pjata w kulostorku.