Tole Němski hygienowy muzej Drježdźany čini so z wažnej temu powětr. Pod titulom «Powětr. Jedna za wšěch» wěnuje so wosebita wustajeńca žiwjenskemu eliksěrej čłowjeka. Dołhi čas je powětrowy rum jako «Nichtósland» płaćił, do kotruž móža so njepřemyslene škódne maćizny wustorčić, zdźěli muzej. «Dźensa rosće wědomje za to, zo ma so powětr jako globalne powšitkowne kubło zapřimnyć, za kotrehož wužiwanje maja so zwjazowace prawidła a zamołwitosće dojednać.»
Na mnohich městnach zemje móže so lědma hišće dychać
za wopytowarjow wustajeńcy ma so wujasnić, na kotre wašnje je žiwjenje na a z powětrom mnohoworštowych zwiskow a mjezsobnych wotwisnosćow charakterizowane, rěkaše. Fyzikaliska kajkosć powětra pokazuje, kajki drastiski wliw jich wužiwanje přez čłowjeka ma.
«Zanjerodźenje a sćoplenje planetarneho powětroweho ruma nastupaja dźensa wšitke žiwochi. Na mnohich městnach zemje móže so mjeztym lědma hišće dychać – a za někotre žiwochi je ćešo hač za druhich», rěka w zdźělence.
Powětrowy archiw wobsahuje tež powětr z polarneho kruha
po podaćach muzeja chce wustajeńca tłóčaceho prašenja slědźić, što móže so činić a dyrbi, zo by so powětr jako přežiwjene kubło za wšitkich přichodnje zachowało. Nimo přirodowědnych a kulturnowědomostnych přistupow ma so powětr na mnohich interaktiwnych stacijach a w «atmosferiskich eksperimentach» dožiwjomne sčinić.
Přehladka započina so z «powětrowym archiwom». Wjace hač 200 ludźi je za to powětrowe proby zapopadnyło - mjez nimi powětr z polarneho kruha a powětra z wowcyneje kuchnje.
Kanariske ptački běchu něhdy stopnjowanski nóž za dobry powětr w podkopkach
dalše wotrjady wustajeńcy běža pod pomjenowanjom «Njewidźomny - powětr jako zwisk», «wuměrjenje - powětr pod kontrolu» a «Zwadny – powětr jako powšitkowne kubło». Eksponaty su mjez druhim model wysokostneho wětrnika a ptača klětka z kislikowym cylindrom.
Wot 19. lětstotka warnowachu w hórnistwje kanariki před škódnymi płunami w jamje. Přestańće ptačka spěwać, bě to alarmowe znamjo. Hórnicy přinjesechu so hnydom do wěstoty.
Podcast «Das Luftschloss» přewodźa wustajeńcu
přewodźa so wosebitu wustajeńcu přez dźěłarnički, wuměłske dźěła a podcast z mjenom «Lětanski hród». Wón chce w štyrjoch sćěhach temje powětr spóžěranych pućow na dno hić, rěkaše.
W instalaciji «Čerstwy wětřik płaćomny?» je turbina zatwarjena. Wopytowarjo móža tam spěšnosć wětřika z reglerom hač k sylnosći orkana horje wjerćeć, selfi činić a foto do digitalneje hóstneje knihi nakładować.
Přehladka wotewri sobotu a je hač do 10. awgusta 2025 widźeć.
Copyright 2024, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
