Hodźinski wupad na sakskich šulach ma so połojcować

Wupad wučby na sakskich šulach ma so z walčkom naprawow połojcować. To připowědźi kultusowy minister Conrad Clemens (CDU). Runje na kraju je wučba sčasami jenož k 70 abo 80 procentam pokryta. «Tak kaž nětko je, njesmě dale hić. Najebać wšěch prócowanjow zašłych lět přeco hišće přewjele wučby wupadnje.»

W Sakskej pobrachuje znajmjeńša 1.400 wučerjow z połnočasowymi jobami

po kultusowym ministerstwje pobrachuje w Sakskej tuchwilu znajmjeńša 1.400 połnočasowych wučerjow. W prěnim šulskim połlěće 2024/2025 je podźěl wupadnjenych wučbnych hodźin na cyłym hodźinskim městnje pola 9,4 procentow ležał. Wotwisnje wot šulskeje formy a regiona pak dawa jasnje wjace wupada. Po Clemensu maja naprawy k tomu přinošować, wyše šule skrućić, wučerjow wolóžić a běrokratiju wottwarić. 

Sakska je hižo w zašłosći kroki přećiwo wupadnjenju wučby přewjedła, wuzběhny Clemens a skedźbni na zastojnstwo wučerjow, lěpše zastopnjowanje wučerjow zakładneje šule, zasadźenje asistencnych mocow a wjace studijnych městnow za wučerstwo. «Ale dyrbiš dźensa rjec, njedosaha přeco hišće, wučbu w našich šulach wotkryć.»

Rjadowanja k zwoprawdźenju staroby maja so hakle pozdźišo płaćić

wo dźěłowe zamóženje wučerjow eficientnišo zasadźić, maja so dotalne rjadowanja kaž tak mjenowane starobne zniženje změnić. Dotal bu wuwučowacy wot 58. žiwjenskeho lěta hodźina tydźensce wudate, wot 60 dwě a wot 61 třoch tydźenskich hodźin. Přichodnje ma so wone rjadowanje hakle wot 63 lět zahajić. Aktualnje by hižo 92 procentow wuwučowacych z 63 lětami na wuměnk šło, rěkaše. 

Hižo w studiju wučerstwa maja přichodni pedagogojo wjace w šulskim wšědnym dnju sobu skutkować móc. Postajenja wučerjow na ministerstwo a Krajny zarjad za šulu a kubłanje so na jich pedagogisku trěbnosć přepruwuja. Jeničce w krajnym zarjedźe je něhdźe 200 wučerjow přistajenych. 

Přichodnje mjenje klawsurow a rjadowniskich dźěłow planuja

dalše dypki dohromady 21 naprawow potrjechja wučbu. Tak je wjace wučby w digitalnych formatach a bóle předmjety přesahowaca wučba předwidźana. Klawsury a rjadowniske dźěła maja so redukować, zo by so nałoženje korektury pomjeńšiła. Tež při pruwowanjach runje we wyšej šuli so wolóženja planuje. Wučba w rjadownjach za dźěći z swójbow migrantow ma so wuražować.

Clemens: «Mamy w Sakskej druhim zwjazkowym krajam jara wosebitu situaciju. Mamy na pěstowarnjach přemało dźěći a na šulach přemało wučerjow.» Jeli so njewodźi, budźe přeco wjace wučby wupadnyć. Po dalšich wuradźowanjach maja naprawy kónc meje wobzamknyć a potom w nowym šulskim lěće skutkowne być. 

Dźěłarnistwa kritizuja paket naprawow

wothłós na plany rozdźělnje wupadny. Filologa Sakska reagowaše zludany: «Připowědźene naprawy maja system šule wolóžić. Město toho pak budu naše koleginy a kolegow dale poćežować a předewšěm demotiwować», rozłoži šef zwjazka Thomas Langer.

Dźěłarnistwo kubłanje a wědomosć (GEW) a Sakski wučerski zwjazk so rozhorjeništaj. Šef GEWja Burkhard Naumann rěčeše wo «ćežkim nadpadźe» na wuwučowacych. «Na mnohich městnach trjechi to runje starše koleginy a kolegojo, kotřiž dyrbja hižo wjele lět politiske zmylki CDU-wodźeneho kultusoweho ministerstwa wukupać.»

«Znowa so šruby přićahuja, bjez toho zo bychu poprawne problemy rozrisali. Lětdźesatki dołhe zastatki a krótkodobne myslenje w legislaturnych periodach wjedu nětko zaso k drastiskim zarězkam za šulski personal», wuzběhny krajny předsyda wučerskeho zwjazka, Michael Jung. Město do přichoda kmane koncepty wuwiwać, bychu poćeženja jónu wjace na chribjeće wuwučowacych wotkładowali.

Potrjeba diskusije při druhich stronach

z wida Lěwicy w krajnym sejmje namjetuje kultusowe ministerstwo wjele prawych kročelow. Pola druhich pak potrjeba diskusije dawa, rozłoži zapósłanča Luise Neuhaus-Wartenberg. Je njezrozumliwe, zo chce statne knježerstwo integraciju dźěći z migraciskimi stawiznami poćežować.

Zeleni widźachu swětło a sćin. «Wuwučowarjo maja dale misnjenu kubłansku politiku CDU wukupać. Dewiza pak měła być: Wjace podpěry město wjace ćišća», wuzběhny kubłanska politikarka Christin Melcher. Frakcija SPD připowědźi pruwowanje namjetow.