Proveniencne slědźenje we wuchodoněmskich muzejach: Wuswojene eksponaty z NDReho časa

tysacy eksponatow we wuchodoněmskich muzejach móhli po posudźowanju slědźerjow za čas NDR a sowjetskeje wobsadki wuswojene być. Po trochowanju fachowcow Braniborskeho zwjazka muzejow móhli něhdźe tři do štyri procenty zběrkow w zwjazkowym kraju tajki pochad měć.

eksponatam z časa přesćěhowanja NS je to jara wysoka ličba, rjekny proveniencny slědźer Alexander Sachse na online-zarjadowanju zwjazka. «To su runje na muzej dźesatki, jeli njejsu sta objektow, kotrež su potrjechene», Sachsa wuzběhny.

Slědźenje wo pochadźe wuměłskich a kulturnych objektow so jako proveniencne slědźenje pomjenuje. W Němskej rekonstruuje při tym nimo wuswojenjow z NS-časa abo kolonializma tež tajke z časow sowjetskeje wobsadki a NDR.

Cyłkowny němski fenomen

w Sakskej, Saksko-Anhaltskej a Durinskej móhł podźěl trochowanjow po hišće wyše ležeć. Přičina je tu tak mjenowana rólna reforma, Sachsa rozjasni. Pod sowjetskej wobsadku wot 1945 buchu při tym potajkim zaměrnje wuměłske zběrki w hrodach a knježich domach wuswojene. Tež w běhu chłostanskich jednanjow w NDR abo po ćěkanju ludźi do zapada wuswojenych statnych akterow kulturne kubła. 

Dźensniši dźeń nimaja wotpowědne eksponaty z poćeženej zańdźenosću po slědźerjach jenož w nowych zwjazkowych krajach. «Njeje mjenujcy jeničce wuchodoněmski problem, přetož přez wuměłske wikowanje je tež w mnohich zapadoněmskich muzejach tutoho kulturneho herbstwa namakać», podšmórny jednaćel muzejoweho zwjazka, Arne Lindemann. 

Prawniski zakład za wróćenje pobrachuje husto

při tym zdźěla wo wuznamne wuměłstwo, kaž na přikład při mólbach wuměłca Gustava Klimta. «To njejedna so přeco jenož, kaž so husto kolportěruje, wo někajke stare piwowe škleńcy», Sachsa wuzběhny. Po dźensnišim měnjenju su předmjety swojim wobsedźerjam potajkim drje njesprawnje woteběrali, za wróćenje pobrachuje po Sachsu pak husto wotpowědny prawniski zakład.

Zo byštej rešerša wolóžiłoj a muzeje po cyłej Němskej za temu sensibilizowałoj, stej muzejowej zwjazkaj Saksko-Anhaltska a Braniborska přiručku wozjewiłoj, kotraž so na sobudźěłaćerjow we wustajenskich domach měri.