Irske wuměłstwowe zběrki Kamjenica wumjetuja w kulturnym lěće 2025 wid na wažne wuměłske wosobiny města a regiona. Jeje wustajenišćo namjetuje wobłuk wot młodźinskeho stiloweho wizionara Henryja van de Velde přez ekspresionistow Karla Schmidta-Rottluffa a Edvarda Muncha hač k wuměłskej skupinje Clara Mosch. Tuta nastupi so w NDR wuměłske swobodne rumy a postara so z kritiskimi akcijemi wo wjele kedźbnosće. Swójske wustajeńcy wěnuja so tež twórbje wuměłcow Carlfriedricha Clausa a Franka Maibiera kaž tež architektej Frei Otto.
Kamjenica ma jako město w zazběhu wjele stawiznow powědać, tak generalna direktorka Florence Thurmes. «Čim dokładnišo hladaš, ćim wjace fjednotkow a powěsćoweje jatby spóznaješ.» Program klětu chce cyle w zmysle hesłow Kamjenica jako kulturna stolica Europy «C the Unseen» schowane kulturne pokłady města prezentować.
Munchowe mólby nawróći so do Kamjenicy wróćo
jako wjeršk płaći wustajeńca k norwegskemu molerjej Edvardej Munchej wot 10. awgusta, kotraž so wokoło temy strach wjerći. Munch bě 1905 w Kamjenicy z hosćom a je tu swójbu předewzaćela Herberta Eugena Esche portretował. Za přehladku wróći so po něhdźe 90 lětach tež Munchowa mólba «Samotna» jako požčonka, kotraž něhdy sam k fundusej wuměłskich zběrkow słušeše.
Munchowa drje najznaćiša twórba «Wukřik» budźe drje jenož jako grafika widźeć, rozłoži Thurmes. Dalša wulka wustajeńca budźe na zakładźe něhdźe 300 wuměłskich twórbow wuchadźejo z noweje wěcownosće wot kónca apryla realizmowe hibanja w Europje 1920tych a 1930tych lět wobswětlić.
Wot spočatka lěta so nimo toho na to dopomina, kak so w 1970tych lětach w Kamjenicy - tehdy Karl-Marx-město - alternatiwna wuměłstwowa scena w NDR rozwiwaše. Z njekonwencionelnymi wustajenskimi programami, akcijemi a zarjadowanjemi běchu so podaća po tehdy galeriji Hornja a wuměłstwowa skupina Clara Mosch (1977-1982) scomt swójskej producentowej galeriju wot statnokonformneho kulturneho zawoda wotmjezowali a wuměłstwo zajimowani daloko přez region won přićahowali.
Dokumenty, fota, plakaty, dopisnicy a listy maja tutu stawiznu wožiwić dać. K tomu přińdu měnjace so prezentacije k wuměłcam a wuměłčam z časa wot 1973 do 1990.
Schmidt-Rottluff-dom wotewri w nalěću
Nimo Muzeja při Dźiwadłowym naměsće a Muzeju Gunzenhauser słušeja tež Schloßbergski muzej, hród Rabenstein, Henry van de Velde Museum we wili Esche a Carlfriedrich Claus Archiv k wuměłstwowym zběrkam. Schloßbergski muzej wěnuje so 2025 pod titulom «Nowe město» stawiznam Kamjenicy w lětdźesatkach jako Karl-Marx-město. Při tym dźe wo mytos jako socialistiske mustrowe město a paralele twarskeje kultury mjez wuchodom a zapadom, rěkaše.
Nowe k tomu přidruži so klětu prezentacija k ekspresionistej Karlej Schmidt-Rottluffej a druhim čłonam zjednoćenstwa wuměłcow «Móst». K tomu so aktualnje bywši staršiski dom wuměłca jako interwenciski přestrjeń kulturneje stolicy saněruje a přetwori. Wón ma nalěto 2025 za wopytowarjow wotewrěć a tež po lěće kulturneje stolicy dalša wažna adresa za wuměłskich zajimowanych wostać.
Copyright 2024, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
