Humane papillomowe wiry (HPV) móža raki wuwabić - dospołne škitne šćěpjenje tomu mějachu naposledk w Sakskej pak jenož dwě třećinje holcow do 17 lět. Pola hólcow do 13 lět leži podźěl bjez wotpowědneho škita samo pola 79 procentow, kaž z reporta lěkarstwow chorobneje kasy Barmer wuchadźa.
Něhdźe kóžda štwórta žona w starobje hač do 30 lět je po chorobnej kasy z HPV inficěrowana. «Drje njezawinuje kóžda infekcija raka, ale humane papillomowe wiry su tikotace časowe bomby. Šćěpjenje HPV w młodych lětach móže schorjenju na rak we wyšej starobje zadźěwać a samo smjertnym padam wobeńć», wuzběhny Monika Welfens, krajna jednaćelka barmow w Sakskej.
Humane papillomowe wiry so přez intimne kontakty přenjesu. Najwjace ludźi so jónu w žiwjenju z nimi inficěruje. Infekcije wotběža drje zwjetša bjez symptomow. W jednotliwych padach pak móža raka wuwabić. Stajna šćěpjenska komisija doporuči šćěpjenje za holcy wot 2007 a za hólcow w starobje wot 2018.
Wot lěta 2018 poruča Stajna šćěpjenska komisija na Roberta Kochowym instituće HPV-šćěpjenje za wobaj splahaj, wšako móža tež hólcy a mužojo na HPV-wuměnitych družinach raka kaž analowy abo wjećbowy rak schorjeć, hdyž tež rědšo hač žony. Nimo toho su hólcy a mužojo potencielni přenošowarjo wirusa a njemóža šćěpjenja přez sebje samych, ale tež jich partnerki a partnerow škitać.
Report zdobom pokazuje, zo je šćěpjenska aktiwita mjez 2021 a 2022 jasnje woteběrała. W Sakskej pomjeńši so rata pola holcow a młodych žonow wo 25 procentow a pola hólcow a młodych muži samo wo 35 procentow. Bjez trendoweho přewróta njeje daloki zaměr, kwotu šćěpjenja wot 90 procentow pola holcow hač do lěta 2030, njedocpěć.
Zo je přemało ludźi přećiwo HPV šćěpjenych, ma wjacore přičiny. Mnozy njewědźa ničo wo rizikach HPV-infekcije a móžnosć, so z pomocu šćěpjenja před tym škitać. K tomu přińdźe njewoprawnjeny strach před pódlanskimi wuskutkami, falowanje precizneho datuma šćěpjenja a z tym zabyće šćěpjenskeho termina. Nimo toho je dowěra do šćěpjenjow generelnje wot koronapandemije spadowała, praji gynekologowka Cornelia Hösemann, kotraž je čłonka sakskeje šćěpjenskeje komisije.
Barmer ma zawjedźenje přidatneho přepytowanja wo dźěćacym dočasnym staranju w starobje dźewjeć do dźesać lět za zmysłapołne. «Město šćěpjenje w časowym koridorje wot 9 do 14 lět poručić, by lěpje było, konkretny čas kaž wěste podzemske přepytowanje pomjenować. Potom so šćěpjenje před sobu njesuwa», rozłoži Monika Welfens.
Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować