loading

Powěsće so přeprošuja...

«Přez sydom mostow» - kamjenjaty puć rockoweje band Karat

Za Karata dawachu w 50 lětach łoskoćiwe fazy. (Archivbild) / Foto: Jan Woitas/dpa-centralny wobraz/ZB
Za Karata dawachu w 50 lětach łoskoćiwe fazy. (Archivbild) / Foto: Jan Woitas/dpa-centralny wobraz/ZB

Ze wusyjnymi hrami a błótnymi cholowami sedźi šěsć młodych knjezow na łuce. Z tutym motiwom awtogramowych kartkow startuje band z wuchodneho Berlina 1975 swoju karjeru. Wona rěka Karat.

Hit slědowaše druhemu - a wuspěch zdaše so njetuptiwny. Karat ličeše k najwuspěšnišim rockowym skupinam NDR. Potom po muri padny - a wšitkim NDRskim pasmje běžachu fanojo preč. W 90tych lětach dźěše pomału zaso horje. Tola lětdźesatk pozdźišo zhubi band swojeho spěwarja. Herbert Dreilich zemrě na raka. Krótko na to njesmědźeše so bandmjeno hižo wužiwać. Ale tež tute zadźěwki přeskoči Karat.

Sobotu (22.2.) budźe kwintet 50 lět stary - a swjeći to z jubilejnym koncertom w Berlinje. «Budźemy nowe songi předstajić a stare songi hódnoćić», praji spěwar Claudius Dreilich Němskej nowinskej agenturje. Njeje pak ani jenički wony hudźbnik wjace pódla, kotřiž stejachu něhdy na prěnim karatowym koncerće na jewišću.

Spěšny start w 70tych lětach

w kulturnym domje «Otto Buchwitz» w Heidenau blisko Drježdźan budźe 22. februara 1975 hudźbne stawizny pisany: Bassist Henning Protzmann, gitarist Ulrich Pexa, Bubnar Konrad Burkert, Keyboarder Ulrich «Ed» Swillms kaž tež spěwarjej Hans-Joachim Neumann a Herbert Dreilich stejitaj prěni raz zhromadnje na jewišću. Jeje band rěka Karat. 

Spěšnje so nowa skupina z prěnimi swójskimi titulemi kaž «Ludźo kajki dźeń» w NDRskim rozhłosu hraje. 1976 dóstanje młoda Berlinska band při III. interpretowym wubědźowanju zabawneho wuměłskeho w Karla-Marx-měsće slěbornu medalju. Prěnja LP wuńdźe 1978. Jenož tři lěta po załoženju zwjazka twori Karat skok cyle horje. 

Přez «Sydom mostow» hač do hitparady

NDRski telewizijny film stanje so z hoberskim zbožom. Wón rěka «Přez sydom mostow dyrbiš hić». Keyboarder Ed Swillms, spisaćel mnohich hitow band, zhudźbnja jenakozwukowy titulny song. Na Mjezynarodnym šlagrowym festiwalu 1978 w Drježdźanach dobudźe Karat ze spěwom Grand Prix. Single twori w NDRskej lětnej hitparadźe na městnje 2 - za «Kralom swěta», tohorunja baladu Karata. 

Tež pola «rjadowniskeho njepřećela» zapadnje murje přińdźe single «Přez sydom mostow dyrbiš hić» do wobchodow. Peter Maffay słyši titul w radiju a je tak zahorjeny, zo jón coveruje. 

Tež tuta wersija so wulki hit - na zapadźe Němskeje. Wot 1990 spěwa Maffay jeho přeco zaso raz hromadźe ze swojimi přećelemi wot Karata. Tež mnozy druzy wuspěšni spěwarjo su «Sydom mostow» coverowali, na přikład Hinc Rudolf Kunze, Helene Fischer, Chris de Burgh a Roland Kaiser.

Dewizy za NDR

jako prěnja NDRska band smě Karat wot 1979 wšitke platy na wuchodźe a zapadźe wudać. Wone so miliony króć kupuja a su drohotne dewizowe žórło za socialistiski stat: 80 procentow dochodow přez tačele a koncerty na zapadźe běžachu do statneje kasy NDR, kaž Claudius Dreilich rozprawja. 

1982 budźe album «Módry planet» hoberski wuspěch. Single «Kóždu hodźinu / Wopačny błyšć» zaklinjuje top Ten w ZRN. Karat wustupi w ZDF-hitparadźe Dietera Thomasa Hecka, zdokonja tam z «Kóždu hodźinu» na druhe městno. Tež pola «Wetten, dass..?» spěwaja NDR-baladźacy kral. Moderator Frank Elstner pomjenuje ju jako «diamant popowych skupin NDR».

Dołhi sćin prěnich lět

jako je Karat 15 lět stary, zhubi so NDR. W lěće 2025 je jich 35 lět karjery w zjednoćenej Němskej. Přeco hišće pomjenuja so Berlinjenjo jako NDRska band abo wuchodna band. 

TRójce je so wo tym hižo wjele myslow činiło a je na kóncu přišło: «Njehodźi so preč rěčeć. Začuwam to jako pječata-pječata.» Hudźba bandow z NDRskimi korjenjemi je so z prawym swójskim žanrom stał. Wšitke wulke karatowe hity nastachu před powalenjom murje.

Rakety a K...!

Po powalenju murje dawa tež za Karata karjeru-delle, fanow ćehnje k zapadnej hudźbje. Tola bórze so nawróća. 

Tola w oktobru 1997 ćerpi spěwar Herbert Dreilich na koncerće šlagrowy nadpad. Něhdźe poł lěta pozdźišo steji zaso na jewišću, ale wostanu jemu po tym jenož hišće někotre lěta. W měrcu 2004 wozjewi karatowy management, zo je trojka na jatroweho raka schorjeł. Na kóncu samsneho lěta zemrěje wón - z 62 lětami. 

Za zbywacych hudźbnikow sćěhuje bórze přichodny šok: Třižonjaca wudowa jim zakaza, paskowe mjeno dale wužiwać. Spěwar bě sej 1998 pola Němskeho patentoweho a markoweho zarjada prawa na marce Karat zawěsćił. 

Band mjenuje so tohodla wot 2006 «K...!». 2007 skónčnje podleži wudowa před sudnistwom. Karat rěka zaso Karat. Gitarrist Bernd Romjan rysuje pozdźišo: «Běchmy woprawdźe hotowi, sedźachmy z třepotacymaj kolenomaj w sudniskej žurli.»

Mikrofon město mebloweho domu

Wróćo do lěta 2004: Jako jeho nan na raka schori, dóstanje Claudius Dreilich telefonat wot band. Praša so, hač jako spěwar zaskočić móže. Hudźbnik-syn bě poprawom hinašu karjeru zabił, wukubłanja jako hotelowy překupc a drobnowikowanski překupc absolwował. Wón dźěłaše pola Ikea, zahaji filialu w Moskwje sobu. 

Šěsć měsacy dołho njeje so potom rozsudźić móhł, kotry puć je prawy. «Sym dźě z Karata wotrostł a sym tutu hudźbu lubował», rysuje wón. Na tamnym boku je ze swojim tehdyšim jobom hospodarsce na krutymaj nohomaj stał. 

Wšako je pola tehdyšeho karatoweho bubnarja radu pytał. «Wón mi praji: "Ty budźeš přeco ke karatej słušeć. Ale hdyž to nječiniš, steji přichodnje druhi na jewišću"». Potom rozsudźi Claudius Dreilich, kotrehož hłós je swojemu nanej překwapjacje podobny: «Dyrbju to znajmjeńša spytać.»

Kelko karata hišće w Karaće tči?

Dwaj towaršnostnej systemaj, dwaj spěwarjej, dwě bandowej mjenje: Karat je so přeco zaso znowa formować dyrbjał. Běchu prawidłownje wobsadźenja, naposledk w januaru 2023. «Michael Schwandt a Christian Liebig njebudźetaj jězbu z Karatom dale pokročować», zdźělištaj tamni čłonojo zwjazka na swojej facebookowej stronje. Wobaj hudźbnikaj běštaj wot NDRskeho časa w band.

Z spočatneje doby je hišće gitarist Bernd Römer pódla. Wón storči 1976 ke Karatej. Wudospołni so aktualna band Keyboardera Martina Beckera, basoweho gitarista Daniela Bätge a bubnar Heika Junga. Hudźbnicy su 49 do 72 lět stari.

Jubilejna tura: Wot Elphi hač do Westfalskeje hale

50 lět Karat, to rěka tež: Dawa nowy album hromadźe z dołhotrajnej jubilejnej turu. Hač do decembra je po cyłym Zwjazku nimale 60 koncertow terminowanych - mjez druhim w Hamburgskej Połobskej filharmoniji a Dortmundskej Westfalskej hali. 

22. februara, narodniny band, wuńdźe nowy album «Wysoke njebjo». Trojka wopisuje zhromadnosć nowych songow takle: «Dźe jeničce wo čłowjeka. Wokoło ćěmnych stronow a słónčnych stronow.» A płaći dale: «Dźěłamy wjele z metaframi a cyniskimi wułožowanjemi. A dyrbi to slěd lyriki pódla być.»

Copyright 2025, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować

🤖 Přełožki so z pomocu KI awtomatizuja. Wjeselimy so přez Waš feedback a Wašu pomoc při polěpšenju našeje wjacerěčneje słužby. Napisajće nam: language@diesachsen.com. 🤖