Němska swětnišćowa wustajeńca planuje wirtuelny lět do swětnišća

Z eksponatami a najnowšej kompjuterowej techniku planuje Němska swětnišćowa wustajeńca we Vogtlandskej wosebite swětnišćowe dožiwjenje za hosći. K tomu nastanje nowe twarjenje na arealu w Muldenhammeru. «Wopytowarjo maja swójsku swětnišćowu jězbu wirtuelnje hrać móc», wuswětla wjesnjanosta Wolfgang Schädlich (njestronjan) milionowy projekt z planowanej wustajenskej płoninu 1000 kwadratnych metrow.

Aktualnje započinaj nutřkowny wutwar. To wšo ma w lěću 2026 hotowe być. Kóšty su z 8,7 milionami eurow wobličene a so wot Zwjazka a kraja njesu. Pod hesłom «Misija swětnišća» móhli potom w rumnosćach hale wšelake stacije začuwać, kotrež dyrbja tež kosmikowarjo přeběžeć, wudospołnja nawodnica wustajeńcy Katrin Trommer. K tomu du wopytowarjo do «reality bliski swětnišćowy trening». Při tym přihotuja so na přikład z pokiwami k zežiwjenju, strowotniskim čekam a wuběrom wačokow wirtuelnje na lět do swětnišća. Na kóncu skića posledni rum prawe satelitowe wobrazy a «spektakularny wid» na zemju.

Wirtuelny lět do swětnišća

astronawtow a jich trenarjo maja wo płachće w jednotliwych rumnosćach wědu sposrědkować. Trommer: «Chcemy pokazać, kak wobšěrna a napjata tematika je.» K tomu dadźa dalši eksperća kaž inženjerojo a psychologojo informacije. Wustajeńca nastawa w zhromadnym dźěle z wědomostnikami TU Bergakademija Freiberg, Europskej swětnišćowej organizaciju ESA a Němskim centrumom za lětarstwo a swětnišćowu jězbu.

Tema priwatna swětnišćowa jězba ma so tohorunja nawjazać, doda Trommer. «To zajimuje dźeń a wjace ludźi wšudźe na swěće.» Při tym staraja so priwatne předewzaća, znate tech-miliardary z USA a Start-ups wo swětnišćowu techniku prawidłownje wo powěsće. «To chcemy tematizować a wuwića zjimać. A napjate prašenja dale mysla, što, hač je něhdy na měsačku rostlinski plahowanje móžne a pod kotrymi wuměnjenjemi.» Wosebje pola dźěći a młodostnych ma so tak zajim na swětnišćowej technologiji «nastupić» stać: «Tež, dokelž móžeš w Sakskej dźensa wotpowědne powołanja studować.»

Prěni Němc w swětnišću twori zakład přehladki

prěnjej Němcej w swětnišću, Sigmund Jähn (1937-2019), budźe dale w dotalnej wobstatkowej wustajeńcy rum wěnowany, wjesnjanosta Schädlich wuzběhnje. Lětsa wotrosće we wsy Morgenröthe-Rautenkranz, dźensa wjesny dźěl Muldenhammera. 26. awgusta 1978 startowaše wón z ruskej swětnišćowej łódźu «Sojus 31» do swětnišća. W NDR wuži wón na to kultowy status. Hižo lěto pozdźišo nasta w jeho vogtlandskej ródnej wsy mała priwatna wustajeńca wo nim jako kosmika.

Přez lětdźesatki wosta zajim wopytowarjow na temje swětnišćo a lětnje njezlemjeny, powěda bubon. Něhdźe 60.000 wopytowarjow prudźi lětnje do Němskeje swětnišćoweje wustajeńcy. A tež přehladka we wobstejacym twarjenju, kotrež ma so bórze z nowonatwarjenej halu zwjazać, so nabubni, tak nawodnica wustajeńcy. Za to steja přidatnje 90.000 eurow přez spěchowanski program k dispoziciji. Wobstatk ma so z nowymi informaciskimi taflemi, grafikami za dźěći, QR-coda a nazorosrědk wudospołnić.