Zwěrjata za dušu: Flawšojte južnoameriske alpaki přińdu w Sakskej přeco bóle do wida turistiskeho hospodarstwa. «Předewšěm we wobłuku swójbneho dowola su přenocowanske poskitki na alpakach jara woblubowane», rjekny jednaćel turistiskeho zwjazka Vogtlandska, Andreas Kraus, w Auerbachu we Vogtlandskej.
Pućowanja z miłymi zwěrjatami su wurunanje k hektiskemu wšědnemu dnjej, wone wožiwjene ćěło a duch. Před přewuskim kontaktom ze zwěrjatami a móžnymi rozbudźakami bě njedawno Jenaski Friedricha Loefflerowy institut warnował a so tak mjerzanje dźeržakow alpakow zaćahnyło. Mjeztym institut wujasni, kotryž njeje so tute warnowanje na pućowanja alpakow poćahowało.
150 mějićelow w Sakskej
něhdźe 30 ratarskich hłownych a pódlanskich zawodow z něhdźe 600 zwěrjatami je po swójskich podaćach w alpakowym a Lama-plahowarni srjedźneje Němskeje organizowanych. K tomu přińdźe 26 plahowarjow hobbyjow z chabłacymi ličbami zwěrjatow. Dohromady je w Sakskej něhdźe 150 dźeržakow, rěkaše.
Alpaki su «in», rjekny prezidentka zwjazka, Andrea Reinhardt. Alpaki a lamy njebječachu kaž na přikład wowcy abo kozy a njezničichu žane wobhrodźenje. Woni su w dźerženju jara skromni a alpakowa wołma so jako edelfasa wikuje.
Pućowanja z Lamasom a alpakami su za ludźi nimale kóždu starobu kmane a hodźachu so nimo toho jara derje k cyłolětnym turistiskim konceptam, wšako bychu outdoor-aktiwity dźeń a woblubowaniše byli, praji Andreas Kraus z turistiskeho zwjazka. Naprašowanje za tutym wosebitym dožiwjenjom je w minjenych lětach dale a bóle přiběrało. Hosćo móhli so na čerstwym powětře pohibować - ke kóždemu počasej, njewotwisnje wot słónca a sněha. Tuchwilu dawaja samo poskitki za zymske abo horce wino z alpakami a lamu.
Alpaki njejsu žane přitulne zwěrjatka
«Připowědźenje wo Friedricha-Loefflerowym instituće je mje tež trjechiło», rjekny Pia Schindler z dwora «alpaki ze Slěbroweje hory» w Lengefeldźe w Rudnych horinach. Tajke něšto «ma cajk, někomu wobchod skóncować.» Wona ma za mjerzace, hdyž bychu wšitcy dźeržaki alpakow do hornca ćisnyli. Pola njeje bychu wobdźělnicy před pućowanjom alpakow we wobchadźe ze zwěrjatami zapokazali. Alpaki njejsu žane pleńčenje. A: «Alpakowych košenjow pola nas tak a tak njeje.» Po pućowanju bychu wobdźělnicy wuraznje na to skedźbnili, sej ruce myć.
Martina Hofmann wobhospodarja dwór «Alpaka zbožo» w Žónskich kamjenjach w Rudnych horinach na jednym z najstaršich statokow wsy. 54 zwěrjatow steji w hródźach. Na dworje syda dom za hosći, w dwórskim wobchodźe předawa so alpakowa wołma, tež alpakowe łoža a přestrjency. Dwór wobdźěla so tež we wukraju na alpakowych showach.
Přitomnosć zwěrjatow změni ludźi Martinu
Hofmannowu přirunuje wuchodźowanja z cunimi zwěrjatami z delfin-terapijemi. Alpaki su kaž «Delfiny na štyrjoch nohach». Zwěrjata začuwachu, hdyž něchtó tak spěšnje běžeć njemóže a so přiměri. Přitomnosć zwěrjatow změnja ludźi.
Po warnowanju Friedricha Loeffleroweho instituta, přez přewuski kontakt ze zwěrjatami móhli so chorosće přenjesć, běchu dźeržaki alpakow na barikady šli. Wědomostnicy bychu telefonaty z jara njerjanymi wuprajenjemi dóstali, rjekny rěčnica instituta Elke Reinking.
Mjeztym je so institut korigował. Drje je dale prawje, zo móhli zwěrjata chorosće přenjesć. Wohroženje pak njeje wyše hač pola druhich wužitne zwěrjata tež, na přikład pola howjadow abo wowcow. Abo pola psa a kóčki, kaž Andrea Reinhardt z plahowarnja alpakow a lamow srjedźneje Němskeje měni. Trochowanja wuchadźeja aktualnje wot 35.000 do 40.000 lamow a alpakow w Němskej.
Copyright 2024, dpa (www.dpa.de). Wšitke prawa wobchować
